شاید شما هم این روزها نام کریپتوکارنسی و ارزهای دیجیتال را شنیده باشید. اما ارز دیجیتال چیست؟ چه کاربردهایی دارد؟ چه دلایلی باعث محبوبیت ارزهای دیجیتال شده است؟ برترین ارزهای دیجیتال موجود در بازار کدام است؟
چرا از ارزهای دیجیتال استفاده کنیم؟
انسان‌ها همواره آزادی را دوست داشته و آن را یکی از مهم‌ترین نعمت‌های خود می‌دانند. در واقع بسیاری دوست دارند این آزادی بی انتها باشد. یکی از مواردی که باعث می‌شود مردم بیش از پیش آزاد باشند این است که نظارتی بر معاملات آنها وجود نداشته باشد و بتوانند آزادانه هر چقدر بخواهند پول درآورند و خرج کنند.
یکی از علل محبوبیت رمزارزها انجام معادلات آن بدون نظارت نهاد واسطه می‌باشد. علاوه بر این، وجود سیستم رمزنگاری بلاکچین که باعث شده نفوذ به این شبکه‌ها تقریبا غیر ممکن باشد نیز باعث اعتماد بیش از پیش مردم به ارزهای دیجیتال شده است. از دیگر دلایل محبوبیت این ارزها بازار پر نوسان آنها است بدین معنی که در یک روز قیمت این ارزها می‌تواند رشد زیادی کند و یا به یکباره ریزش قیمت داشته باشد. علاوه بر این استفاده از این ارزها نیاز به وجود واسطه‌ای مانند بانک‌ها یا موسسات را در معاملات از بین می‌برد.
چیزی که مشخص است آینده اقتصاد به ارزهای دیجیتال گره خورده است.
در حال حاضر برخی از غول‌های حوزه تکنولوژی نیز در حال ورود به این عرصه هستند. با فراگیر شدن ارزهای دیجیتال در سال‌های آینده به عقیده کارشناسان به نظر می‌رسد زمان خداحافظی با دلار و یورو و پوند و… فرا خواهد رسید. در واقع همان طور که پول‌ها در طول زمان از شکلی به شکل دیگر تغییر کردند، به نظر می‌رسد شکل آینده پول‌های جهان به صورت مجازی و از نوع رمزارزها باشد. البته مسیر طولانی برای رسیدن به شکل کنونی پول که پول اعتباری نام دارد طی شده است، در نتیجه به نظر نمی‌رسد پول اعتباری به سرعت جای خود را به کریپتوکارنسی ( cryptocurrency) ها بدهد هر چند این تغییر در حال وقوع است و به نظر می‌رسد در دهه 2020 روند این تغییرات افزایش چشمگیری داشته باشد.
کریپتوکارنسی: رمز ارز، ارز دیجیتال یا ارز رمزنگاری شده
برای این که بدانیم کریپتوکارنسی چیست، در ابتدا باید بدانیم این واژه به چه معناست؟ کریپتوکارنسی ( cryptocurrency) یک واژه انگلیسی است که از دو کلمه تشکیل شده است: 1) crypto به معنی رمز نگاری شده. 2) currency به معنی ارز. در واقع معنی تحت‌الفظی این کلمه به فارسی ارز رمزنگاری می‌باشد.
اما از زمانی که ایرانیان با این واژه آشنا شده‌اند به دلیل طولانی بودن کلمه “ارز رمزنگاری‌شده” کلمات جایگزین مختلفی همچون رمز ارز، ارز دیجیتال، ارز رمزپایه و… را برای آن ارائه کرده‌اند. اما در واقع باید گفت کریپتوکارنسی تمامی این معانی را داشته و در عین حال هیچ یک از این معانی را به طور مستقیم ندارد. این تفاوت در معانی آنقدر در فضای مجازی زیاد شده است که برخی حتی گمان می‌کنند ارز دیجیتال با رمز ارز متفاوت بوده و هر کدام به یک نوع خاص از پول مجازی اشاره دارند. در واقع از آنجا که رمز ارزها قابل لمس نیستند، به آنها لقب ارز دیجیتال داده‌اند.
تاریخچه ارزهای دیجیتال به قبل از پیدایش رمزارزها بر‌می‌گردد. در واقع مدتهاست که در بازی‌ها و برنامه‌های کامپیوتری از ارز دیجیتال استفاده می‌شود. ارز دیجیتال استفاده شده در بازی‌ها همان پرداخت‌های درون برنامه‌ای هستند اما اینگونه ارزها به صورت رمزنگاری‌شده نبوده و صرفا محدود به بازی یا اپلیکیشن خاصی هستند. اگر بخواهیم ساده‌تر بگوییم باید گفت رمزارزها یا کریپتوکارنسی‌ها یک ارز دیجیتال هستند اما هر ارز دیجیتال یک کریپتوکارنسی محسوب نمی‌شود. اما ارزهای دیجیتال نمونه‌هایی فراتر از بازی‌ها داشته‌اند. برای نخستین بار در دهه 1990 بود که ارزهای دیجیتال پدید آمدند. این ارزها از آنجا که دارای پشتوانه طلا بودند، به نام طلای دیجیتال نیز شناخته می‌شدند. اما با مرور زمان رخنه‌هایی در سیستم طلای دیجیتال به وجود آمد که باعث هک شدن سیستم آنها و پولشویی گسترده در این زمینه شد. به همین دلیل دولت ایالات متحده در همان دهه 1990 این ارزها را ممنوع و سرویس‌های ارائه دهنده آنها را نیز مسدود کرد.
جهت دریافت آخرین اخبار به خانواده همتاپی بپیوندید
موضوع ارزهای دیجیتال مدتها مسکوت ماند تا اینکه در سال 2009 بیت کوین عرضه شد. بیت کوین با ورود به اقتصاد جهان ، برگ تازه‌ای در تاریخ اقتصاد محسوب می‌شود. با ورود بیت کوین به صحنه جهانی، شاهد علاقه بسیار بیشتر مردم به اینگونه ارزها بودیم که به دلیل امنیت بسیار بالای خود دیگر مشکلاتی همچون پولشویی را نیز نداشتند.
تفاوت ارزهای دیجیتال با ارزهای فیات
این ارزها همه ویژگی‌های پول معمولی به جز خاصیت فیزیکی را دارا می‌باشند. یعنی شما می‌توانید با یک کریپتوکارنسی همانند پول معمولی، خرید، تبدیل ارز، پرداخت آنلاین و… انجام دهید. اما این گونه ارزها تفاوت‌های عمده‌ای نیز با پول‌های معمولی دارند.
یکی از تفاوت‌های رمز ارزها با پول‌های معمولی این است که در رمز ارزها تراکنش‌ها غیر قابل بازگشت هستند به این معنی که اگر تراکنشی انجام دهید و این تراکنش تایید شود دیگر به هیچ وجه امکان بازگشت آن وجود ندارد.
دومین تفاوت این است که کاربران این ارزها کاملا ناشناس هستند در حالی که کاربران پول‌های عادی به راحتی با حساب بانکی خود شناسایی می‌شوند.
سومین تفاوت این است که برخلاف ارزهای عادی که از یک شبکه بانکی برای کار بهره می‌برند، ارزهای دیجیتال دارای پایگاه داده‌ای غیر متمرکز به نام بلاکچین هستند و برای انتقال نیاز به واسطه ندارند.
از دیگر ویژگی‌های منحصر به فرد ارزهای دیجیتال فرامرزی بودن آنهاست. انتقال ارزهای دیجیتال به سر تا سر دنیا در چند دقیقه امکان پذیر است در حالی که انتقال پول معمولی با سیستم‌های کنونی ممکن است تا چندین روز زمان ببرد.
رمز نگاری ارز دیجیتال چیست و چگونه عمل می‌کند؟
در پلتفرم ارزهای دیجیتال از دانش رمزنگاری استفاده می‌شود به کمک این دانش می‌توان اطلاعات و پیام‌ها را با امنیت بالا و به صورت کاملا محرمانه منتقل و یا ذخیره کرد. کریپتوگرافی (Cryptography) ترکیبی از دو کلمه کریپتو crypto و گرافی graphien است که معنای تحت‌الفظی آن محرمانه نوشتن می‌باشد. دلیل اصلی رمزنگاری ارزهای دیجیتال مسئله اعتماد است. فرد زمانی که پول‌های خود را به بانک می‌سپارد اعتبار بانک باعث اعتماد فرد می‌شود. اما در مورد ارزهای دیجیتال که تحت کنترل هیچ بانکی نیستند رمزنگاری باعث جلب اعتماد مردم می‌شود. لذا ارائه دهندگان رمز ارزها با اطلاع از این موضوع بالاترین سطح رمزنگاری را برای ارزهای دیجیتال به کار گرفته‌اند تا فرد بتواند با پشتوانه این رمزنگاری بسیار پیچیده، به رمز ارز مورد نظر خود اعتماد کرده و با آن کار کند. اما در یک نمای کلی‌تر می‌توانیم فواید رمزنگاری را در موارد زیر بر شماریم.
مزایا استفاده از دانش رمزنگاری در ارزهای دیجیتال
-
کسب اطمینان از محرمانه بودن پیام‌ها
امروزه با پیشرفت تکنولوژی بحث محرمانه بودن پیام‌ها بسیار مهم شده است. فرض کنید در واتساپ یا تلگرام مشغول صحبت با کسی هستید. اگر بدانید شخص سومی در حال گوش دادن به صحبت‌های شماست چه واکنشی نشان می‌دهید؟ در واقع بهترین راه برای اطمینان یافتن از اینکه یک پیام فقط بین دو شخص گیرنده و فرستنده رد و بدل می‌شود، استفاده از تکنولوژی رمزنگاری است. با استفاده از این فناوری می‌توان پیام را رمزنگاری کرده و از افشا شدن محتوای آن جلوگیری کرد. البته لازم است که گیرنده نیز بتواند پیام را بازگشایی کند بنابراین فرستنده و گیرنده هر دو باید از یک پروتکل رمزنگاری توافق شده استفاده کنند.
-
کسب اطمینان از فرستنده پیام
فرض کنید پیامی از طرف یکی از دوستانتان برای شما آمده است. چطور می‌توانید مطمئن باشید که پیام از طرف خود اوست و کسی به نام او این پیام را نفرستاده است. برای حل این مشکل شخص فرستنده باید پیام خود را با امضای دیجیتال ارسال کند تا گیرنده بتواند با استفاده از رمزنگاری و بررسی این امضا از ارسال پیام توسط او اطمینان حاصل کند.
- کسب اطمینان از عدم تغییر در پیام
همانطور که در اولین مورد اشاره شد، پیامی که از طرف فرد ارسال می‌شود ممکن است در مسیر خود با چندین مانع برخورد کند. این موانع ممکن است افرادی باشند که بخواهند محتوای پیام‌ها را به نفع خودشان دستکاری کنند. در این صورت نیز رمزنگاری به کمک ما می‌آید. با رمزنگاری سراسری پیام‌ها می‌توان اطمینان یافت که هیچ گونه تغییر و دستکاری در محتوای پیام دریافتی وجود نداشته و پیامی که دریافت کرده‌ایم همان پیامی است که فرستنده ارسال نموده است.
-
اثبات مالکیت ارسال پیام توسط فرستنده
ممکن است در شرایطی فرستنده پیام مدعی شود که پیام توسط او ارسال نشده است، با استفاده از دانش رمزنگاری می‌تواند از بروز این مشکل جلوگیری کند.
حال که در مورد ارزش رمزنگاری مطالبی را مرور کردیم به بحث اصلی خود می‌پردازیم و خواهیم دانست رمزنگاری در ارزهای دیجیتال چگونه عمل می‌کند؟ فرد برای استفاده از ارزهای دیجیتال باید یک کیف پول (wallet) برای خود داشته باشد. این کیف پول یک کلید عمومی ( public key) و یک کلید خصوصی (Private key) دارد. که هنگام ساخت آن برای شما ایجاد می‌شود.
در واقع می‌توان کیف پول را چیزی شبیه حساب بانکی یا کارت بانکی دانست. اما کلید عمومی و کلید خصوصی چه تعریفی دارند؟ کلید عمومی را می‌توان به شماره کارت تشبیه کرد. شما زمانی که شماره کارت خودتان را در اختیار شخصی قرار می‌دهید و یا شماره کارت او را می‌گیرد می‌توانید برای او پول واریز کنید. اما نمی‌توانید وارد حساب او شده و از مانده موجود در حساب و تراکنش‌های او مطلع شوید. بنابراین کلید عمومی در علم رمزنگاری همان آدرس کیف پول شماست که ارزهای دیجیتال خود را در آن نگهداری می‌کنید. افراد می‌توانند با داشتن این آدرس به حساب شما ارز واریز کنند اما کسی نمی‌تواند با استفاده از این آدرس به محتویات کیف پول شما دسترسی داشته باشد. اما کاربرد کلید خصوصی چیست؟ اجازه دهید به مثال کارت بانکی برگردیم. شما کلید عمومی که همان شماره کارت باشد را در اختیار دارید در عین حال می‌توانید موجودی حساب را نیز ببینید، این موجودی چگونه به شما نمایش داده می‌شود؟ در واقع شما می‌توانید با مراجعه به دستگاه‌های ATM و یا بانک، با وارد کردن رمز عبور خود، مبلغ مانده حساب و تراکنش‌های خود را مشاهده کنید. این رمز که شما با آن توانستید وارد حساب خود شوید و با استفاده از آن پول برداشت کرده یا موجودی خود را مشاهده کنید در علم رمزنگاری به کلید خصوصی معروف است.
با این تعاریف می‌توان دریافت که کریپتوگرافی به ما کمک می‌کند تا در زمینه ارزهای دیجیتال با اعتماد و خیال راحت به خرید و فروش بپردازیم. در واقع کریپتوگرافی یا رمزنگاری در دنیای کریپتوکارنسی‌ها این اطمینان را به ما می‌دهد که تراکنش‌های ما در این شبکه به طور کامل محرمانه بوده و به هیچ وجه کسی نمی‌تواند در این کارها اختلال ایجاد کند. به همین دلیل است که رمز ارزها چنین قابل اعتماد شده‌اند و افراد بسیاری به معامله با آنها می‌پردازند. این معاملات در بستر بلاک چین انجام می‌شود و تراکنش‌های این معاملات توسط افراد فعال در شبکه قابل رویت و پیگیری می‌باشند. این ارزهای دیجیتال به دو نوع کوین و توکن تقسیم می‌شوند و با وایت پیپر به کاربران معرفی می‌شوند از معروف‌ترین ارزهای دیجیتال می‌توان بیت کوین و اتریوم را نام برد.
بلاک چین
بلاک چین زنجیره‌ای از بلاک‌ها و یک شبکه رمزنگاری شده می‌باشد که به عنوان بستری برای ذخیره امن اطلاعات مورد استفاده قرار می‌گیرد. اطلاعات ثبت شده بر روی این سیستم بین افراد فعال در شبکه توزیع می‌شود. فناوری بلاک چین با استفاده از دانش رمزنگاری و توزیع اطلاعات بین اعضای شبکه امکان حذف یا دستکاری اطلاعات را از بین می‌برد.
نخستین ارز دیجیتالی که بر بستر بلاک چین فعال شد، بیت کوین بود. از آن زمان و با موفقیت بیت کوین، ارزهای دیجیتال بسیار زیادی به بازار عرضه شدند. البته هیچ کدام تا به امروز نتوانسته‌اند محبوبیت و مقبولیت بیت کوین را بدست آوردند اما باید به این نکته اشاره کرد که با گسترش روز افزون استفاده از ارزهای دیجیتال، غول‌های فناوری همچون فیسبوک در حال ورود به این عرصه هستند. در واقع چنانچه شرکت‌هایی همچون فیسبوک و گوگل که دارای شبکه بسیار گسترده‌ای در جهان هستند به این بازار وارد شوند، اقتصاد جهانی برای همیشه تغییر خواهد کرد.
وایت پیپر چیست؟
وایت پیپر که در فارسی کاغذ سفید ترجمه می‌شود در واقع گزارشی دقیق یا راهنمایی برای خوانندگان است و هدف نگارش آن ارائه اطلاعاتی مانند درک یک موضوع، راهکارهایی برای حل مشکلات احتمالی و اتخاذ تصمیمات درست برای حل این مشکلات می‌باشد.
وایت پیپر در حوزه ارزهای دیجیتال نیز بسیار کاربرد دارد و همه ارزهای دیجیتال مانند بیت کوین و ico ها یک وایت پیپر دارند. این مقاله‌ها معمولا به صورت عمومی منتشر می‌شوند و با مطالعه آنها می‌توان اطلاعات جامعی درباره موضوع مطرح شده در مقاله کسب کرد.
برترین ارز های دیجیتال
همانطور که پیش‌تر بیان شد اولین ارز دیجیتال ارائه شده بیت کوین می‌باشد. اما با گذشت زمان کاربران و علاقه مندان به این ارز دیجیتال فورک‌هایی از این ارز دیجیتال را ایجاد کرده و کوین خود را روانه بازار کردند. به طور کلی ارزهای دیجیتال به دو دسته بیت کوین و التکوین‌ها تقسیم می‌شوند. ارزهای بوجود آمده پس از بیت کوین در دسته التکوین‌ها قرار می‌گیرند. که در ادامه به معرفی بیت کوین به عنوان معروف ترین ارز دیجیتال موجود در بازار رمز ارزها می‌پردازیم
-
بیت کوین
بیت کوین بدون شک شناخته شده‌ترین ارز دیجیتال در جهان است. در واقع همین بیت کوین بود که توانست با ورود به بازار، دنیای ارز های دیجیتال را به کلی تغییر دهد. بیت کوین برای نخستین بار در سال 2008 عرضه شد. فردی به نام ساتوشی ناکاموتو خود را سازنده بیت کوین معرفی کرده است اما هنوز اطلاعی در مورد هویت او در دست نیست. این مجهول بودن هویت باعث شده برخی محققان حوزه دیجیتال به این نتیجه برسند که اصلا شخصی با چنین نامی وجود نداشته و این نام مستعار یک گروه رمز نویسی است. حتی برخی معتقدند استفاده از این نام که یک نام ژاپنی است به این دلیل بوده که توجهها را از مبدا اصلی این ارز منحرف کند و به ژاپن معطوف دارد. به هر حال هنوز اطلاعی از هویت ساتوشی ناکاموتو در دسترس نیست. بیت کوین از زمان عرضه به دلیل رمزنگاری بسیار پیچیده و قدرتمند خود توانسته است با ارزش‌ترین، پرمعامله‌ترین و مورد اعتمادترین ارز دیجیتال در جهان شناخته شود. بیت کوین با موفقیت عمده‌ای که در بازار بدست آورده است توانسته به عنوان یک ارز رایج در جهان شناخته شود و بسیاری از افراد که توانایی استفاده و بهره برداری از آن را دارند، برای انجام پرداخت‌ها، سرمایه گذاری و کسب درآمد از بیت کوین استفاده کنند. بیت کوین همچنین توانسته است به عنوان بستری برای سایر ارز های دیجیتالی یا کوین ها مطرح شود به گونه‌ای که بیشتر کوین‌ها بر اساس بیت کوین ساخته شده‌اند.
- اتریوم
اتریوم یک زیرساخت مبتنی بر شبکه بلاکچین است که می‌تواند برنامه‌های کامپیوتری غیرمتمرکز را اجرا کند. این شبکه به طور رسمی فعالیت خود را در سال 2015 آغاز کرد، در حالی که وایت پیپر (Whitepaper) آن در سال 2013 منتشر شده بود. وب‌سایت رسمی اتریوم این پروژه را بستری برای اجرای قراردادهای هوشمند معرفی کرده است که در آن هیچ‌گونه احتمال از کارافتادگی، سانسور، تقلب یا دخالت افراد شخص ثالث برای برنامه‌هایی که روی این شبکه اجرا می‌شوند، وجود ندارد.
خالق اتریوم یک جوان روسی – کانادایی به نام ویتالیک بوترین (Vitalik Buterin) است که هدف خود را با الهام از بیت کوین غیرمتمرکز کردن همه‌چیز می‌داند. رمز ارز شبکه اتریوم اتر ( ETH) نام دارد که بر اساس الگوریتم اثبات کار ETHASH کار می‌کند. ولی در حال حاضر شبکه خود را به اثبات سهام منتقل می‌کند. این رمز ارز در هر 14 ثانیه می‌تواند یک بلاک تولید کند و قدرت پردازش حداکثر 16 تراکنش در هر ثانیه را دارد. تعداد کوین‌های اتر برخلاف بیت‌کوین نامحدود هستند.
خرید و فروش ارز دیجیتال
بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال متعلق به هیچ کشوری نیستند و همه می‌توانند از آنها استفاده کنند، اما به دلیل فراگیر نشدن چنین ارزهایی و همینطور قوانین محدودکننده برخی کشورها درباره ارزهای دیجیتال، همواره نیاز است که بتوان ارز دیجیتال استخراج شده را به ارزهای رایج در یک کشور تبدیل کرد، اینجاست که نیاز به جایی که بتواند چنین کاری را برای ما انجام دهد به وجود می‌آید. از طرفی برخی نمی‌خواهند صرفا ماینر باشند و خودشان به استخراج ارز دیجیتال بپردازند، بلکه به ارز دیجیتال همچون یک کالای معاملاتی نگاه می‌کنند، پس باید جایی باشد که بتوانند بیت کوین یا سایر ارزهای دیجیتال را تهیه کنند. اما همانطور که ارز دیجیتال فاقد وجود فیزیکی است، صرافی‌های آن نیز فاقد وجود فیزیکی هستند. بنابراین باید در بستر اینترنت و اپلیکیشن‌ها و وبسایت‌ها به دنبال آنها بود. در حال حاضر صرافی‌های زیادی در سراسر جهان وجود دارند که خدمات خرید و فروش ارز دیجیتال و همینطور تبدیل آن را انجام می‌دهند. اما باید در کار با این صرافی‌ها احتیاط لازم را به کار بست چرا که ممکن است مشکلاتی مانند هک شدن صرافی و سرقت دارایی کاربران بوجود آید علاوه بر این بسیاری از صرافی‌های آنلاین جهانی، کاربران ایرانی را تحریم کرده‌اند و از ارز ریال پشتیبانی نمی‌کنند. شما برای تبدیل رمز ارزهای خود به ارزهای دیگر مانند دلار، باید رمز ارز خود را به صرافی‌های ارز دیجیتال فرستاده و سپس مبلغ دلاری آن را تحویل بگیرید. در این زمینه مجموعه خدمات ارزی همتاپی علاوه بر ارائه قیمت روز رمز ارزها، خدمات تبدیلی و معاملات ارزهای دیجیتال را از طریق کریپتو و ریال به کاربران عزیز خود ارائه می‌دهد.
