بلاکچین (Blockchain) چیست؟
بلاکچین (Blockchain) یا زنجیره بلوک فناوری نوظهوری است که تحولات عظیمی در حوزه تکنولوژی بوجود آورده است. در ابتدا برای علاقمندان این سوال مطرح میشود که بلاکچین چیست و چه کاربردهایی دارد. در این مقاله قصد داریم اطلاعاتی هر چند مختصر و ساده اما مفید و کاربردی را در رابطه با موضوع بلاکچین در اختیار شما قرار دهیم.
فهرست مطالب: (با کلیک بر روی هر عنوان به توضیحات بیشتر هدایت میشوید) |
بلاکچین، تعریف و تاریخچه آن
بلاکچین نوعی سیستم ثبت اطلاعات و گزارشات میباشد. این اطلاعات ذخیره شده میان همه اعضای فعال در شبکه به اشتراک گذاشته میشود و تمام کسانی که عضو شبکه بلاکچین هستند یک نسخه از این اطلاعات ثبت شده را در اختیار دارند. در نتیجه در این سیستم امکان تغییر و حذف اطلاعات با استفاده از دانش رمزنگاری و توزیع اطلاعات تا حد زیادی از بین رفته است. عموما، تعداد اعضا در یک بلاکچین میتواند محدود به چند نفر و از جامعهای خاص تا چند میلیون نفر از جوامع مختلف متغیر باشد. این متمایزکنندهترین ویژگی بلاکچین میباشد که باعث محبوبیت و معروفیت آن شده است. پس تا به اینجای کار فهمیدیم که بلاکچین سیستمی برای ثبت اطلاعات است که امکان تغییر اطلاعات در آن وجود ندارد.
تاریخچه بلاکچین به سال 1991 باز میگردد. برای اولین بار افرادی با نامهای استوارت هابر (Stuart Haber) و اسکات استورنتا (W. Scott Stornetta) موفق شدند چندین سند را بر روی یک بلوک گرد هم آورند. پس از آنها، ساتوشی ناکاموتو در سال 2008 برای اولین بار با ایجاد ارز رمزنگاری شده بیتکوین (Bitcoin)، اولین پایگاه ثبت اطلاعات مبتنی بر بلاکچین را ارائه کرد. در واقع این سال آغاز معروفیت بلاکچین و ارزهای دیجیتال بیتکوین به عنوان پروژهای مبتنی بر این فناوری است. با گذشت زمان بلاکچین روز به روز گستردهتر و همگانیتر شد. در ادامه قصد داریم به کاربردهای بلاکچین و مزایای آن به عنوان یک دفتر حسابداری بزرگ در دنیای مجازی بپردازیم.
بلاکچین و ساختار آن
بلاکچین از ترکیب دو عبارت بلوک (Block) و چین (Chain) تشکیل شده است و به معنای زنجیره بلوک میباشد. این بلوکها میتوانند هر نوع اطلاعاتی را در خود ذخیره کنند. این اطلاعات میتواند مربوط به سوابق افراد، انواع تراکنشها و اطلاعات هویتی باشند. اطلاعات در هر بلاک ذخیره شده و این بلاکها به صورت زنجیره به هم متصل شده و بلاکچین را تشکیل میدهند. هر کدام از این بلاکها علاوه بر اطلاعات ذخیره شده حاوی کد ویژهای به نام هش نیز میباشند.
هش هر بلاک رشتهای از کارکترها میباشد که با توابع خاصی ایجاد شده است. هش مربوط به هر داده یا ورودی، منحصر به فرد بوده و همیشه ثابت میباشد. این ویژگی منحصر به فرد از تغییر و دستکاری اطلاعات ذخیره شده روی هر بلاک بلاکچین جلوگیری میکند. هر بلاک موجود در زنجیره علاوه بر هش مربوط به خود حاوی هش بلاک پیشین نیز میباشد. به این معنا که با هر تغییر در اطلاعات بلاک، هش مربوط به آن نیز تغییر میکند. در صورت ایجاد تغییر در هش یک بلاک، زنجیره قطع میشود. زیرا تغییر در یک هش باعث میشود هش بلاکهای بعدی نیز غیر معتبر باشد این ساختار کلی بلاکچین است و عملکرد آن بر پایههای این ساختار خاص استوار است. هنگامی که یک کامپیوتر به شبکه بلاکچین متصل میشود یک کپی از تمامی اطلاعات ثبت شده در شبکه را دریافت میکند. تغییر اطلاعات امکان پذیر نخواهد بود مگر اینکه دادههای 50 درصد از کامپیوترهای عضو شبکه بلاکچین تغییر یابد. بلاکچین یک فناوری بنیادی محسوب نمیشود و مجموعهای از فرایندهای رمزنگاری، هش گذاری و توزیع جمعی میباشد.
برای اینکه بتوانید ساختار و عملکرد بلاکچین را بهتر درک کنید آن را به عنوان بایگانی که اطلاعات زیادی بر روی آن ثبت میشود تصور کنید. در این فناوری افراد میتوانند اطلاعات خود را ثبت و بایگانی کنند. سایر افراد شبکه نیز نظارهگر روند ثبت و به روز رسانی این اطلاعات خواهند بود. فناوری بلاکچین را تا حدودی میتوان شبیه به ویکی پدیا دانست. در نگارش ویکی پدیا نیز اطلاعات توسط یک ناشر منتشر نمیشود و هر کسی میتواند در چارچوب قوانین ویکی پدیا در این سایت مطالبی را منتشر کند. اما آنچه که فناوری بلاکچین را متمایز میکند این است که در استفاده از بلاکچین اطلاعات بر روی یک سرور متمرکز، مانند آنچه در گوگل یا ویکی پدیا میبینیم، ذخیره نمیشوند. بلکه هر کامپیوتر متصل به بلاکچین یک کپی از کلیه اطلاعات ذخیره شده بر روی آن را در اختیار خواهد داشت. بدین ترتیب کلیه اطلاعات ثبت شده با سرعت در کل شبکه پخش شده و نیازی به وجود مرجع کنترلی برای مدیریت این دادهها ندارد. در این قسمت شرح مختصری در رابطه با عملکرد و ساختار بلاکچین ارائه شد. در ادامه به موضوعات متعدد در حوزه بلاکچین خواهیم پرداخت.
آشنایی با نحوه کار فناوری بلاکچین
قبل از شروع این بحث لازم است توجه داشته باشید که نحوه کار فناوری بلاکچین بسیار پیچیده میباشد. برای استفاده از آن به عنوان یک کاربر ساده نیازی به داشتن اطلاعات تخصصی و آشنایی کامل با برنامه نویسی و سایر علوم مربوط به آن نخواهید داشت. معروفترین و مهمترین کاربرد فناوری بلاکچین، بیت کوین و ارزهای دیجیتال میباشد. این فناوری به عنوان روشی جدید برای ثبت اطلاعات کاربردهای گوناگونی دارد و در هر زمینه از یک نوع بلاکچین اختصاصی و سفارشی با توجه به کاربردهای آن استفاده میشود.
اگرچه بلاکچینهای مختلف کاربردهای متفاوتی دارند اما قاعده کلی آن ترکیبی از سه اصل میباشد. این سه اصل با یکدیگر تعامل داشته و با همکاری یکدیگر ماهیت واقعی بلاکچین را تشکیل میدهند. این سه اصل عبارتند از:
- رمزنگاری کلید خصوصی
- یک شبکه و دفتر کل توزیع شده
- قوانین و انگیزهای که باعث مشارکت کاربران در تایید تراکنشها، نگهداری از سوابق و حفظ امنیت شبکه میشود.
رمزنگاری کلید خصوصی: هنگامی که دو نفر در بلاکچین ارزهای دیجیتال قصد انجام تراکنشی را دارند، هر کدام از آنها دارای یک کلید خصوصی و یک کلید عمومی میباشند. این کلیدها وظیفه ایجاد امنیت و حفاظت از اطلاعات افراد را با ایجاد امضای دیجیتال بر عهده دارند. کاربران با این امضا میتوانند به اطلاعات خود صحت بخشند و آنها را مورد تایید قرار دهند. در واقع با این امضا مالکیت اطلاعات کنترل میشود.
به خاطر داشته باشید که در بلاکچین صرفا کنترل مالکیت برای امنیت اطلاعات ثبت شده کافی نیست. کلیدهای عمومی، خصوصی و امضای دیجیتال صرفا مشکلات مربوط به هویت افراد را برطرف میکند. با این حال، افراد عضو شبکه علاوه بر امنیت، به آزادی عمل برای انجام تراکنشها در شبکه نیاز دارند. این امر جز با یک شبکه توزیع شده میسر نخواهد شد.
شبکه توزیع شده: در یک شبکه توزیع شده در واقع هزاران سند و شاهد برای اطلاعات ثبت شده در آن وجود دارد. به زبانی سادهتر گویی از اطلاعات چندین کپی تهیه میشود. در این صورت همیشه سندی برای تایید یا تکذیب اطلاعات وجود دارد. هر چه اعضای حاضر در این شبکه توزیع شده یا همان تعداد کپیها بیشتر باشد، امنیت حاکم بر شبکه بیشتر خواهد بود. اکنون در ذهن خود ترکیبی از کلیدهای خصوصی و عمومی با شبکه توزیع شده را تصور کنید، انجام تراکنشها با امنیت بالا به طوری که میلیونها نفر به آن دسترسی داشته و میتوانند آن را تایید کنند.
قوانین و انگیزهای که قادر باشد کاربران را برای مشارکت در تایید تراکنشها، نگهداری از سوابق و حفظ امنیت شبکه قانع کند: به خاطر داشته باشید بقا و امنیت بلاکچین در واقع به مشارکت افراد حاضر در آن و حمایت آنها از شبکه بستگی دارد. بنابراین ایجاد انگیزه در افراد برای مشارکت در بلاکچین از موارد ضروری برای تداوم شبکه بلاکچین و حفظ امنیت آن میباشد.
برای مثال، در بسیاری از بلاکچینهای عمومی مانند بلاکچین بیتکوین با استفاده از راهکار استخراج یا ماینینگ (mining) برای مشارکت اعضا انگیزه ایجاد میشود. در این فرآیند افراد توان پردازشی سیستم خود را در اختیار شبکه قرار میدهند. این کامپیوترها برای بدست آوردن جواب معادلات ریاضی به رقابت میپردازند. با حل یک مسئله ریاضی و یافتن جواب درست به یابنده پاداش تعلق میگیرد. این پاداش انگیزه فرد را بالا برده و او را در زنجیره ماندگار میکند.
البته در هر زنجیرهای نوع رسیدن به اجماع و توافق متفاوت میباشد، بدین معنا که هر بلاکچین میتواند قوانین و ویژگیهای خاص خود را داشته باشد. لزوما قرار نیست همه بلاکچینها به یک صورت رفتار کنند. اکنون تا حدودی با چگونگی کارکرد بلاکچین آشنا شدهاید و کلیتی از آن را در دست دارید. در ادامه به انواع بلاکچین خواهیم پرداخت.
تفاوت بلاکچین عمومی و خصوصی
بلاکچینها به دو نوع عمومی و خصوصی تقسیم میشوند. ممکن است برخی از آنها فعالیتی عمومی و برخی دیگر فعالیتی خصوصی داشته باشند. اما این دو نوع بلاکچین چه تفاوتهایی دارند؟
پیوستن به بلاکچینهای عمومی بدون مجوز است و هر کسی میتواند عضوی از این بلاکچین باشد. این نوع بلاکچین توسط هیچ فرد یا گروهی کنترل نمیشود به این دسته از بلاکچینها غیر متمرکز (Decentralized blockchains) نیز میگویند. این بلاکچینها از امنیت بالایی برخوردار هستند چرا که پس از ثبت اطلاعات بر روی آنها اعمال تغییر غیر ممکن است.
بلاکچینهای خصوصی نوع دیگری از این دستهبندی هستند. کنترل این بلاکچینها توسط فرد یا گروهی صورت میگیرد و افراد برای ورود به این بلاک چینها احتیاج به مجوز دارند. بنابراین هر کسی قادر نخواهد بود وارد این شبکه شود. در نتیجه میزان دسترسی و مشارکت افراد در این شبکهها محدود است. این ویژگی عمدهترین تفاوت بین بلاکچین عمومی و خصوصی میباشد. البته تفاوتهای زیادی در رابطه با نحوه پیادهسازی، کاربرد و غیره در بین آنها وجود دارد. به این دسته از بلاکچینها متمرکز (Centralized blockchain) گفته میشود.
بلاکچین عمومی و خصوصی به چند دسته تقسیم میشود؟
در حالت کلی بلاکچین به سه دسته تقسیم میشود:
- بلاکچین عمومی غیر انحصاری
- بلاکچین عمومی انحصاری
- بلاکچین خصوصی انحصاری
- بلاکچین عمومی غیر انحصاری
بیتکوین و اتریوم از اصلیترین نمونههای این بلاکچین هستند. همانگونه که از عنوان این بلاکچینها مشخص میباشد، در این نوع، فناوری بلاکچین بصورت عمومی بوده و انحصار در آن معنی ندارد.
برای مثال، بلاکچین بیتکوین را که یک دفتر کل توزیع شده است در نظر بگیرید. در این بلاکچین تراکنشهای مربوط به خرید و فروش بیتکوین در انحصار افراد نیست و برای انجام یک تراکنش نیاز به تایید ماینرها میباشد. نکته اصلی در انجام تراکنشهای بیتکوین این است که افراد قدرت انتخاب این ماینر تاییدکننده را ندارند. در این نوع بلاکچین هر کسی میتواند مطابق با قرارداد پول یا اطلاعات را مبادله کند. این اطلاعات کدگذاری شده و سپس در شبکه ذخیره میشوند. در واقع هنگامی از این نوع بلاک چین استفاده میشود که نظر همه افراد فعال در شبکه اهمیت داشته باشد. همچنین از این طریق مشخص میشود فرد چه تعداد بیت کوین در اختیار دارد و این ادعا جعلی نیست.
- بلاکچین عمومی انحصاری
تایید فعالیتها توسط افراد منتخب و به صورت انحصاری انجام میشود. این افراد میتوانند یک مقام ارشد، یک رئیس، یک کارمند و یا یک موسسه باشد. در این نوع بلاکچین اگرچه اطلاعات برای عموم قابل رویت است اما میتوان برخی اطلاعات را بصورت خاص محافظت کرد. مثلا یک شرکت وارداتی میتواند روند واردات محصول خود مثل خرید محصول، روش انتقال آن و موارد دیگر را در بلاکچین ثبت کند. این موسسه در طی این فرایند به شرکتهای فروش، حمل و نقل و غیره اجازه میدهد تا اطلاعات خود را وارد بلاکچین کنند. بنابراین تمامی این اطلاعات بر روی بلاکچین ثبت میشوند و مشتریان میتوانند با استفاده از روشهای تعیین شده بر روی محصول مانند کد QR به تمامی این اطلاعات دسترسی پیدا کنند. در نظر داشته باشید که این شرکتها و مشتریان فقط میتوانند اطلاعات را مشاهده کنند و امکان تغییر این اطلاعات وجود ندارد.
- بلاکچین خصوصی انحصاری
این نوع از بلاکچینها برای موسسات مختلف خصوصی و دولتی به کار میروند و کاملا انحصاری هستند. علاوه بر اینکه افراد منتخب قادر به تایید اطلاعات هستند امکان دسترسی به اطلاعات این بلاک چینها نیز به صورت خصوصی میباشد، یعنی افراد محدود و مشخصی میتوانند به اطلاعات دسترسی داشته باشند و آنها را مشاهده کنند مانند پرداخت حقوق با استفاده از فناوری بلاک چین.
در حال حاضر بلاکچین خارج از این سه دسته قرار نمیگیرد و هدف کلی همه آنها ثبت اطلاعات ارزشمند به روشی ایمن و بدون امکان تغییر و دستکاری میباشد. برای درک بهتر این موضوع در ادامه به بررسی امنیت بلاکچین میپردازیم.
امنیت فناوری بلاکچین
آیا بلاکچین امنیت کافی برای تبادل اطلاعات مهم را دارد؟ آیا اطمینان به بلاکچین درست است؟ آیا ممکن است اطلاعات آن هک شوند؟ اینها سوالاتی است که ذهن اکثر ما را درگیر کرده است.
از آنجایی که استفاده از بلاکچین برای ثبت برخی از اطلاعات مهم و حیاتی هنوز عملی نشده است، شاید تصور شود که به علت نداشتن امنیت کافی، بلاکچین تاکنون نتوانسته در ثبت اطلاعات مهم و حیاتی نقشی داشته باشد. اما این تصور کاملا اشتباه است.
این رخ داد نه به علت امنیت پایین شبکه بلاکچین بلکه به علت عدم آگاهی نسبت به این تکنولوژی میباشد. هدف اصلی این فناوری ثبت اطلاعات بصورت ایمن و جلوگیری از ایجاد تغییر در این اطلاعات است. همانطور که در ابتدای بحث بیان شد بلاک چین زنجیرهای از بلاکهای حاوی اطلاعات رمزنگاریشده میباشد. ایجاد تغییر در یکی از این بلاکها سبب ایجاد اختلال در روند تشکیل زنجیره میشود. این ویژگی تا حد زیادی امنیت شبکه را تامین میکند. علاوه بر این اطلاعات شبکه توسط همه افراد فعال در شبکه قابل رویت بوده و هر تغییر بوجود آمده توسط آنها پیگیری و رصد میشود. اما مهمترین ویژگی بلاکچین در تامین امنیت اطلاعات، استفاده از دانش رمزنگاری است. بنابراین این دو ویژگی منحصر بفرد باعث شده است شبکههای مبتنی بر بلاکچین را بتوان شبکههایی با امنیت بالا دانست و در حوزههای مختلف به کار برد.
بلاکچین و کاربردهای متعدد آن
از آنجایی که استفاده از بلاکچین به حفظ حریم خصوصی، صحت و امنیت اطلاعات ثبت شده کمک بسیار زیادی میکند و نیاز به اعتماد را از بین میبرد، این فناوری کاربردهای بسیار زیادی دارد. در این بخش از مقاله به تعدادی از موارد استفاده و مزایا و معایب مختلف هر یک از آنها میپردازیم.
اولین کاربرد بلاک چین قراردادهای هوشمند میباشد. استفاده از این نوع قراردادها برای شرکتهای بزرگی که ارتباطات زیادی را پردازش میکنند مناسب است. هنگامی که یک قرارداد هوشمند روی بلاکچین پیاده میشود مفاد قرارداد به صورت اتوماتیک تایید و امضا میشوند. بنابراین در اجرای بندهای قرارداد نیازی به وجود واسطه نیست. استفاده از قراردادهای هوشمند باعث صرفهجویی در هزینه و زمان میشود. علاوه بر این امکان ایجاد تغییر در این قراردادها یا متوقف کردن آنها وجود ندارد. قراردادهای هوشمند کلیه اطلاعات مربوط به مفاد قرارداد را شامل میشوند که اجرای تمامی بندهای آن به صورت خودکار انجام میپذیرد.
احراز هویت دومین کاربرد بلاکچین میباشد. در حال حاضر برخی از سازمانها امکان تایید احراز هویت را برای کاربران خود به صورت آنلاین بوجود آوردهاند. در این سرویسها صحت کارت شناسایی اسکن شدهی فرد بررسی میشود. اما زیرساختهای لازم برای انجام این کار بسیار پرهزینه است. استفاده از فناوری بلاکچین برای این شرکتها باعث صرفهجویی در این هزینهها میشود. با وارد کردن اطلاعات مربوط به هویت در یک بلاکچین هر کسی که قصد دسترسی به این اطلاعات را داشته باشد میتواند آنها را در بلاکچین مورد نظر جستجو کند. امروزه استفاده از فناوری بلاکچین در احراز هویت کاربرد زیادی دارد. چرا که در اکثر سیستمها از جمله سیستمهای مالی احراز هویت اشخاص مسئله بسیار مهمی شده است. بنابراین برای انجام تراکنشها لازم است هویت افراد تایید شود. به همین دلیل استفاده از بلاکچین در این حوزه مزایای زیادی دارد.
مطالب مرتبط: کاربرد تکنولوژی بلاک چین: چگونه بلاکچین فرصتهای جدیدی برای تأیید هویت ارائه میدهد |
کاربرد دیگر فناوری بلاک چین میتواند در فرایند رای گیری باشد. اگر چه از این روش در برگزاری انتخابات استفاده نمیشود، اما استفاده از این شیوه میتواند مزایای فراوانی داشته باشد. مهمترین کاربرد آن کاهش احتمال تقلب در فرایند رای گیری است. همانطور که در ابتدای مقاله بیان شد اطلاعات ثبت شده در یک بلاک چین قابل حذف و تغییر نمیباشد. بنابراین، در این شرایط اطلاعات رای گیری کاملا ایمن بوده و میتوان انتخاباتی درست و سالم برگزار کرد. یکی از اصلیترین اهداف بکارگیری فناوری بلاکچین همین فرایند رای گیری میباشد.
دفتر اسناد رسمی یکی دیگر از موارد کاربرد فناوری بلاک چین میباشد. در شرایط فعلی، اسناد و مدارک افراد و موسسات در سازمانهای ثبت احوال و بر روی کاغذ ثبت و ذخیره میشود. با توجه به آمارها جمعیت انسانها روز به روز در حال افزایش میباشد. همین امر باعث سختتر شدن کار سازمانهای ثبت احوال میشود و احتمال بروز خطا و اشکال در ثبت اطلاعات افراد را افزایش میدهد. در نتیجه میتوان به راحتی در این اطلاعات تغییر ایجاد کرد. این موارد ایمنی سیستم ثبت اسناد رسمی را کاهش داده و امنیت اطلاعات را از بین میبرد. اما در فناوری بلاک چین این اطلاعات با استفاده از دانش رمزگذاری در بلاکها ذخیره میشوند. در صورت ایجاد تغییر یا دستکاری در اطلاعات، سیستم این اطلاعات را نخواهد پذیرفت. زیرا هش بلاک تغییر یافته و در نتیجه عملکرد زنجیره بلوک مختل میشود. بنابراین، ایجاد تغییر در اطلاعات امکان پذیر نخواهد بود. از بلاک چین میتوان برای ثبت اطلاعات مختلفی در هر حوزه و زمینه بهره برد. هیچ محدودیتی برای ثبت این اطلاعات وجود ندارد.
ارز دیجیتال نیز یکی دیگر از حوزههای کاربردی بلاکچین است. شاید به جرات بتوان گفت که اصلیترین کاربرد بلاک چین همین ارزهای دیجیتالی هستند که امروزه آوازه آنها به سرعت در حال پخش شدن است. ویژگی اصلی و کاربردی این ارزها انتقال سریع، ایمن و ارزان به سراسر دنیا میباشد. میدانیم که موسسات بینالمللی برای انتقال پول کارمزدهای گزافی دریافت میکنند. اما با استفاده از این ارزهای دیجیتال میتوان این هزینهها را تا حد زیادی کاهش داد و بدون اتلاف وقت و به روشی کاملا ساده میتوان مبلغ مورد نظر خود را به هر کجای دنیا ارسال کرد. همین ویژگی باعث جلب نظر موسسات و شرکتها و استفاده آنها از این ارزهای دیجیتال شده است.
همچنین به دلیل امنیت بالای بلاک چین میتوان از این فناوری در بازار بورس نیز بهره برد. این کار میتواند باعث افزایش راندمان کاری و امنیت در بورس شود.
و در نهایت میتوان از این فناوری در انتشار دیجیتال خدمات گوناگون نیز بهره برد. ناشران و تبلیغ کنندگان میتوانند از آن برای نشر و تبلیغات خود استفاده کنند. استفاده از روشهای قدیمی برای تبلیغ گاها جوابگوی دنیای امروزی نیست. از این رو، با استفاده از این تکنولوژی جدید میتوان در این حوزه با رقبا به رقابت پرداخت و با افزایش کارایی و بازدهی از آنها پیشی گرفت. این حرفه قطعا طرفداران زیادی پیدا خواهد کرد. زیرا عمده مشاغل و صنایع در دنیا بر تبلیغات تکیه دارد و از این رو استفاده از بلاکچین مزایای فراوانی برای آنها به همراه خواهد داشت.
مزایای بلاک چین
مزیتهای بسیار زیاد فناوری بلاک چین میتواند شرایط زندگی در حوزههای متعدد را دگرگون سازد.
مهمترین مزیت فناوری بلاکچین ثبت ایمن اطلاعات بر روی هزاران دستگاه و کامپیوتر میباشد. سیستم بلاک چین و اطلاعاتی که در آن ذخیره شده است در برابر نقصهای فنی و حملهی هکرها به شدت مقاوم است. زیرا هر کامپیوتر یک نسخه از اطلاعات ثبت شده در بلاک چین را در اختیار دارد. با خارج شدن یکی از این کامپیوترها از شبکه روند کار شبکه بلاک چین مختل نمیشود.
همچنین بلاک چین فناوری بسیار ایده آلی برای ثبت اطلاعات میباشد چرا که ایجاد تغییر و یا حذف اطلاعات ثبت شده در آن بسیار دشوار است. ایجاد هر تغییری قابل پیگیری و رصد میباشد و مرتب بر روی دفتر کل عمومی ثبت میشود و در اختیار افراد فعال در شبکه قرار میگیرد.
انتقال پول به روشهای سنتی نه تنها به هر دو طرف حاضر در تراکنش وابسته است بلکه نیازمند وجود نهاد معتبری مانند بانک نیز میباشد. اما هنگام استفاده از فناوری بلاک چین نیازی به حضور یک واسطه برای تایید اعتبار نیست. زیرا در این فناوری تراکنشها توسط نودهای شبکه و از طریق ماینینگ تایید میشوند. این کار در هزینهها و زمان صرفهجویی کرده و راحتی عمل را ارتقا میبخشد. با استفاده از این فناوری میتوانید بدون هیچ واسطهای تراکنشهای مورد نیاز خود را انجام دهید. این ویژگی باعث میشود که در شبکه بلاک چین نیازی به اعتماد کردن نباشد.
معایب بلاکچین
طبیعتا بلاک چین نیز همانند هر فناوری دیگری معایبی دارد. اگرچه بلاک چین شبکهای با امنیت بالا است اما ممکن است این شبکه هدف حملههایی از قبیل حمله 51 درصد قرار بگیرند. اگر سازمانی بتواند کنترل بیش از 50 درصد توان یک زنجیره را در اختیار بگیرد میتواند با حذف یا تغییر عمدی در تراکنشها در عملکرد زنجیره اختلال ایجاد کند. اگرچه این روش از نظر تئوری اثبات شده اما تاکنون شبکه بلاک چین هیچگاه هدف چنین حملهای قرار نگرفته است. بنابراین با گسترش شبکه، امنیت آن نیز افزایش مییابد و سریعا در مقابل هر حملهای واکنش نشان میدهد.
از دیگر معایب بلاک چین این است که پس از اضافه شدن اطلاعات و ثبت آنها در بلاکچین اصلاح این اطلاعات فرایندی بسیار پیچیده است. تغییر کد و اصلاح اطلاعات ثبت شده در بلاکچین اغلب به یک هاردفورک نیاز دارد.
راندمان پایین بلاک چینها به ویژه آنهایی که از الگوریتم اثبات کار استفاده میکنند از دیگر معایب این فناوری میباشد. چرا که استخراج به صورت رقابتی انجام میشود و این رقابت تنها یک برنده دارد و این موجب میشود تلاش و زحمت سایر ماینرها هدر رود. یکی دیگر از معایب بلاکچین فضایی است که دفترهای کل توزیع شده برای ذخیره، به آن احتیاج دارند. بلاک چین به فضایی تقریبا به اندازه 200 گیگابایت نیاز دارد. اگر شبکه بلاک چین و دفتر کل عمومی همچنان رشد کند و نودها نتوانند فضای لازم برای ذخیره آن را محیا کنند خطر ترک شبکه توسط نودها وجود دارد.
بیت کوین و تفاوت آن با بلاک چین
آیا بلاکچین همان بیتکوین میباشد؟ بیت کوین معروفترین ارز دیجیتال است که در سال 2008 توسط شخص ناشناسی به نام ساتوشی ناکاموتو معرفی شد. با استفاده از این رمزارز میتوان خرید کرد، سفارش آنلاین داد، و یا با آن سرمایهگذاری کرد. بیت کوین پولی است که کاملا در بستر اینترنت تولید میشود و هیچ بانکی آن را کنترل نمیکند. این ارز غیرمتمرکز بوده و شبکه آن توسط افراد فعال در شبکه اداره میشود. هدف از ایجاد این ارز انتقال و ذخیره امن پول بدون نیاز به واسطه میباشد. در واقع این نوآوری اقتصادی باعث کنار رفتن بانکها و سایر موسسات مالی در انتقال ارز میشود. بدین ترتیب شما برای تبادل پول نیازی به اعتماد به طرف مقابل معامله نخواهید داشت. این ویژگیهای منحصر به فرد شبکه بیت کوین به شکلگیری فناوری دفتر کل توزیع شده ختم شد و بلاک چین محصول همین فناوری است. بلاک چین در مقایسه با بیت کوین دارای مفهومی جامعتر میباشد. از این فناوری میتوان در صنایع مختلف استفاده کرد. در واقع میتوان گفت که بیت کوین زیر مجموعه بلاک چین است و تنها یکی از کاربردهای اصلی آن به شمار میرود.
آینده بلاکچین چگونه خواهد بود؟
بسیاری از افراد تکنولوژی بلاکچین و رشد آن را با رشد اینترنت مقایسه میکنند. اگرچه تا به امروز این تکنولوژی نوظهور به صورت گسترده مورد استفاده قرار نگرفته است. اما با توجه به ویژگیهای منحصر به فرد آن و علاقهمندی جهان به این ویژگیها میتوان آیندهای روشن برای این فناوری پیشبینی کرد. اینترنت نیز با وجود داشتن مخالفان و موافقان بسیار زیاد سرانجام توانست عصر اطلاعات را بوجود آورد. این امید وجود دارد که استفاده از تکنولوژی بلاک چین نیز بتواند گسترش یابد. ممکن است برنامههای غیرمتمرکز دیگری با ادعاهای جدیدتر ایجاد شود. هرچند با توجه به عدم تمایل دولتها به شفافسازی امور ایجاد بلاک چینهای عمومی دشوار خواهد بود. ولی با سرعت رشد فعلی تکنولوژی در دنیا عمدتا پیشبینیها در جهت افزایش کاربرد بلاک چین در دنیای واقعی میباشد. با گذشت زمان، بلاک چین بستری مناسب برای آغاز استارتآپهای جدید فراهم خواهد کرد. شاید چند دهه بعد شاهد رونق گرفتن کسب و کار استارتآپهای مبتنی بر بلاکچین باشیم.
در کل میتوان گفت که طی سالهای بعدی بلاک چین محبوب مانده و روز به روز به محبوبیت آن افزوده خواهد شد. شاید کار و تحقیق بر روی این فناوری ابعاد جدیدتری از آن را مطرح خواهد کرد. بنابراین سالهای پیش رو برای بلاک چین سالهای تحقیق و مطالعه و پژوهش برای گسترش و بهینهسازی این فناوری نو پا خواهد بود. در واقع، میتوان بلاک چین را به افرادی که ایدههایی را در ذهن خود میپرورانند، و یا کارآفرینانی که به دنبال فرصتی مناسب برای سرمایهگذاری هستند به عنوان یکی از راهکارهای پیش رو پیشنهاد کرد. اگر به دنبال سرمایهگذاری در حوزههای جدید و نو هستید میتوانید روی بلاک چین به عنوان یک تکنولوژی کاملا جدید حساب کرده و برای سرمایهگذاری در آن برنامهریزی کنید. شاید در چند سال آینده بلاکچین تبدیل به شرکتی بزرگ و قوی همچون آمازون و گوگل شود.
مطالب مرتبط: اوراکل چیست ؟ |
در ادامه به چند حوزهای که بلاک چین میتواند تحول عظیمی در آنها ایجاد کند خواهیم پرداخت.
1. بلاک چین در حوزه پزشکی و داروسازی
این بخش یکی از حوزههایی است که پیشبینی میشود با بکارگیری فناوری نوپای بلاک چین دستخوش تغییرات زیادی شود. بلاک چین زنجیرهای از بلوکهای اطلاعاتی به صورت رمزنگاری شده میباشد. با استفاده از همین ویژگی میتوان در حوزه پزشکی امکان ثبت و ذخیره اطلاعات مربوط به داروهای مصرفی، سابقه بستری، روند درمان و غیره را در زنجیرهای از این بلاکها برای سازمانها یا بیماران ایجاد کرد. بدین ترتیب، پزشکان در زمان نیاز تمامی این اطلاعات را از طریق بلاک چین مربوطه به دست بیاورند. همچنین این اطلاعات به صورت دائم و بدون خطر حذف شدن یا ایجاد تغییر در بلاکچین ذخیره خواهد شد.
2. صدر قبضها و صورت حسابها
بلاک چین میتواند برای وزارتخانهها و دولتها منافع بسیاری داشته باشد. مثلا شرکتهای آب و برق با استفاده از بلاک چین دیگر نیازی به پر کردن سرورهای خود از اطلاعات نخواهند داشت. با ایجاد زنجیرهای از بلاکها به تعداد جمعیت کشور میتوان اطلاعات هر فرد را در بلاک مخصوص به او ذخیره کرد. در این شرایط به راحتی و با هزینه بسیار کم برای افراد قبض صادر میشود. علاوه بر این افراد پر مصرف را نیز از وضعیت خود آگاه ساخت. با استفاده از این فناوری نیازی به ارسال پیامک و قبضهای کاغذی نخواهد بود. این موضوع به سلامت محیط زیست نیز کمک خواهد کرد.
3. تحول دموکراسی
این مورد نیز یکی دیگر از حوزههایی است که توسط بلاک چین متحول خواهد شد. مهمترین آنها استفاده از فناوری بلاکچین در حوزه رای گیری میباشد. امکان هک و تغییر رای ها با استفاده از بلاکچین از بین میرود. بنابراین، این کار کمک میکند از روند انجام انتخابات و سلامت آن اطمینان حاصل شود. در واقع میتوان امیدوار بود که دموکراسی در آینده چهره واقعیتری داشته باشد.
4. خدمات بلاکچین به هنرمندان
همه میدانیم که برخی کارهای هنری ارزش زیادی دارند و همیشه نیز افرادی هستند که به دنبال جعل یا دزدی ادبی بوده و تلاش میکنند تا اثری را با نام خود عرضه کنند. بلاک چین میتواند برای پیشگیری از چنین اوضاعی بسیار کاربردی باشد. با استفاده از این روش میتوان حق کپی رایت آثار هنری را به طور جدیتر اجرا کرد. با استفاده از بلاکچین هر هنرمند اثر خود را با نام خود در بلاکچین ثبت میکند و از این رو کسی قادر به کپی کردن یا جعل این اثر نخواهد بود. با وارد کردن اطلاعات اثر به راحتی میتوان صاحب اثر را شناخت. همچنین، با خرید اثر هنری مثل یک آلبوم موسیقی هزینه دریافتی مستقیما به پول کیف صاحب اثر منتقل میشود و در این بین هیچ واسطهای برای این خرید و فروش وجود نخواهد داشت. این کار هم منجر به اعتماد در خرید و فروش یک اثر شده و هم هزینه کلی را به دلیل حذف واسطهها کاهش میدهد.
ترجمه و جمعآوری: تیم خرید و فروش بیت کوین صرافی ارز دیجیتال همتا پی
از بلاکچین برای چه موردی استفاده میشه؟
بلاک چین از رمزنگاری به منظور ایجاد امنیت در تبادلات و حتی خرید و فروش ارزدیجیتال استفاده میشه
هش ریت چیه ؟
یک سایت خوب برای پیگیری تراکنش های شبکه بلاکچین بیت کوین معرفی کنید لطفا
سلام دوست عزیز
شما میتوانید برای رهگیری تراکنشهای بیت کوین از وب سایت blockchain.com استفاده نمایید. نحوه رهگیری تراکنش بیت کوین در این وب سایت را در مقاله آموزش نحوه رهگیری تراکنش بیت کوین در بلاکچین مشاهده نمایید.
عالی