الگوریتم دستیابی به اجماع در گواه اثبات سهام (Proof of Stake consensus algorithm) در سال 2011 در انجمن بیت کوین تاک (Bitcointalk forum) معرفی شد. هدف از معرفی این الگوریتم رفع مشکلات شناخته‌شده‌ترین الگوریتم مورد استفاده در آن زمان یعنی گواه اثبات کار (Proof of Work) بود.
اگرچه یکی از اهداف هر دو الگوریتم اثبات کار و اثبات سهام دستیابی به اجماع در بلاک چین بوده است، اما روندی که در هر کدام از آنها برای دستیابی به این هدف استفاده می شود، تقریبا متفاوت از یکدیگر است.
گواه اثبات سهام به چه صورت عمل می‌کند؟
الگوریتم گواه اثبات سهام از یک فرایند رأی‌گیری شبه تصادفی (pseudo-random election) استفاده می‌کند تا بتواند یک نود ( node) را به عنوان تاییدکننده یا اعتبارسنج (validator) بلاک بعدی انتخاب کند. این فرآیند بر مبنای ترکیبی از فاکتورهای مختلف همانند سن سهام، تصادفی‌سازی (randomization) و میزان دارایی یک نود انجام می‌شود.
خوب است بدانید که بلاک‌ها در سیستم گواه اثبات سهام ساخته می‌شوند و استخراج نمی‌شوند. رمز ارزهایی که از گواه اثبات سهام استفاده می‌کنند، اغلب با فروش کوین‌های از پیش استخراج شده یا الگوریتم گواه اثبات کار فعالیت خود را آغاز می‌کنند. سپس به سمت گواه اثبات سهام متمایل می‌شوند.
اگرچه هر روز تعداد رمزارزهای بیشتر و بیشتری به عنوان پاداش برای ماینرها در سیستم‌های مبتنی بر گواه اثبات کار تولید می‌شود، اما در سیستم گواه اثبات سهام معمولاً هزینه تراکنش‌ها را به عنوان پاداش در نظر می‌گیرند.
کاربرانی که قصد دارند در پروسه ساخت (forging) بلاک‌ها مشارکت داشته باشند باید تعدادی مشخص از کوین‌های خود را به عنوان سهام در شبکه قرار دهند. در واقع مقدار سهام، میزان شانس انتخاب یک نود را به عنوان اعتبارسنج بعدی برای ایجاد یا ساخت بلوک بعدی تعیین می‌کند. هر چه تعداد سهام بیشتر باشد، شانس انتخاب هم بالاتر می‌رود. برای اینکه شبکه صرفاً نودهای بسیار ثروتمند را انتخاب نکند، روش‌های منحصر به فرد بسیار زیادی به نحوه انتخاب نودها اضافه شده است. در نتیجه افراد با سهام کمتر هم می‌توانند شانس انتخاب شدن داشته باشند. بنابراین، دو روش متداول‌تر برای حل این مشکل عبارتند از: انتخاب تصادفی بلاک‌ها (Randomized Block Selection) و انتخاب بر اساس سن کوین‌ها (Coin Age Selection).
جهت دریافت آخرین اخبار به خانواده همتاپی بپیوندید
-
انتخاب تصادفی بلاک‌ها
در روش انتخاب تصادفی بلاک‌ها، اعتبارسنج‌ها براساس ترکیبی از پایین‌ترین ارزش هش (lowest hash value) و بالاترین میزان سهام نود انتخاب می‌شوند. همچنین، به دلیل آنکه میزان سهام جنبه‌ی عمومی دارد و توسط دیگران قابل تشخیص است، معمولا دیگر نودها می‌توانند سازنده‌ی بلاک بعدی را حدس بزنند.
-
انتخاب براساس سن کوین‌ها
در روش انتخاب براساس سن کوین، نودها بر مبنای مدت زمان نگهداری سهام یا مدت زمانی که توکن‌هایشان را برای مشارکت ذخیره کرده‌اند انتخاب می‌شوند. برای آنکه بتوانیم این مدت زمان را محاسبه کنیم، باید تعداد روزهایی را که کوین‌ها به عنوان سهام نگهداری شده‌اند ضربدر تعداد کوین‌های ذخیره شده در سهام کنیم. هنگامی که یک نود یک بلوک می‌سازد، سن کوین‌های آن صفر می‌شود و باید مدت زمان مشخصی صبر کند تا بتوانند بلوک بعدی را بسازد. این شیوه سبب می‌شود که صرفاً سهامداران بزرگ کنترل کامل فرآیند ساخت بلوک‌ها در بلاک چین را بر عهده نگیرند.
هر ارز دیجیتالی که از الگوریتم گواه اثبات سهام بهره می‌برد، قوانین و روش‌های خاص خود را دارد تا بتواند بدین طریق بهترین ترکیب را برای استفاده‌ی کاربران خود ارائه دهد.
هنگامی که یک گره یا نود برای ساخت بلوک بعدی انتخاب می‌شود، ابتدا باید به بررسی صحت و اعتبار تراکنش‌های موجود در بلوک بپردازد، سپس بلوک را امضاء کرده و آن را وارد شبکه بلاک چین کند. کارمزد تراکنش‌های صورت گرفته در آن بلوک به عنوان پاداش به آن نود تعلق می‌گیرد.
در صورتی که یک نود دیگر نخواهد به عنوان سازنده‌ی بلوک در بلاک چین فعالیت داشته باشد، سهام او و تمامی پاداش‌هایی که دریافت کرده است بعد از مدت زمانی مشخص آزاد می‌شود. در این فاصله زمانی (بین عدم فعالیت در بلاک چین و آزاد شدن سهام و پاداش‌ها) شبکه اطمینان حاصل می‌کند که این عدم فعالیت یا توقف ناگهانی گره هیچ ارتباطی به ایجاد بلوک‌های فریبکارانه و مخرب در شبکه بلاک چین ندارد و همه آنها به درستی تایید شده‌اند.
امنیت در گواه اثبات سهام
سهام کاربران (نود) در شبکه بلاک چین در واقع عامل یا محرکی مالی برای گره‌های تولید‌کننده بلوک است تا گره تراکنش‌های جعلی یا فریبکارانه را در شبکه بلاکچین تایید یا ایجاد نکند. اگر شبکه یک تراکنش جعلی را شناسایی کرد، نود سازنده بخشی از سهام خود را از دست خواهد داد و دیگر حق مشارکت برای ساخت بلاک را در آینده نخواهد داشت. بنابراین، تا زمانی که میزان سهام گره سازنده بیشتر از پاداش او در شبکه باشد، تعداد کوین‌هایی که فرد تاییدکننده/ اعتبارسنج بدین طریق از دست می‌دهد خیلی بیشتر از تعداد کوین‌هایی است که می‌تواند از طریق دغل و فریبکاری بدست آورد.
برای آنکه یک نود بتواند شبکه را کنترل کرده و تراکنش‌های جعلی را تایید کند، می‌بایست سهام قابل توجهی در شبکه داشته باشد که البته این روش با نام حمله ۵۱ درصدی (51% attack) نیز شناخته می‌شود. این روش، با در نظر گرفتن ارزش ارزهای دیجیتال، کاملاً غیر عملی خواهد بود. زیرا، اگر نودی بخواهد کنترل شبکه را بعهده بگیرد باید 51 درصد سرمایه در گردش شبکه را دارا باشد.
مزایای گواه اثبات سهام
از مزایای اصلی الگوریتم گواه اثبات سهام، بهره‌وری انرژی و امنیت آن می‌باشد.
کاربران بسیار زیادی تمایل دارند مدیریت گره‌ها را برعهده گیرند، زیرا امری آسان و کم هزینه است. افزایش تعداد داوطلبان برای بعهده گرفتن این مسئولیت و البته پروسه تصادفی‌سازی انتخاب گره‌ها سبب شده است تا این شبکه بیش از پیش غیر متمرکز شود. از طرفی، دیگر نیازی به استخر استخراج برای استخراج بلوک‌ها نیست. همچنین، به دلیل آنکه دیگر ضرورت چندانی برای انتشار کوین‌های جدید در مقادیر بالا با هدف پاداش‌دهی وجود ندارد، این عامل سبب ثبات بیشتر قیمت کوین‌های مورد استفاده در شبکه می‌شود.
آنچه کاملا مشخص است صنعت ارزهای دیجیتال و رمز ارزها به سرعت و دائما در حال رشد و تغییر است. همچنین الگوریتم‌ها و روش‌های مختلف دیگری وجود دارند که مدام در حال توسعه و آزمون و خطا می‌باشند.
کوین اثبات سهام چیست؟
کوین‌های اثبات سهام (PoS) ارزهای دیجیتالی هستند که از الگوریتم اجماع اثبات سهام برای تایید تراکنش‌هایشان استفاده می‌کنند. از طرف دیگر، کوین‌های دیگری در مقابل آنها قرار دارند، که کوین‌های اثبات کار (PoW) نامیده می‌شوند و از ماینینگ برای تایید تراکنش‌ها استفاده می‌کنند. در ادامه به بهترین کوین‌های اثبات سهام در سال 2020 اشاره می‌کنیم.
-
تزوس (Tezos, XTZ): تقریبا ۶٪ سود سالانه
ساختار بلاکچین ارز تزوس شبیه به اتریوم است. تزوس به دلیل داشتن شناخته شده‌ترین کوین عرضه‌ی اولیه (ICO) بسیار معروف است و سرمایه‌گذارها نزدیک به 232 میلیون دلار در توکن‌های XTZ سرمایه‌گذاری کرده‌اند.
تزوس تا حدودی از دیگر ارزهای دیجیتال متفاوت است؛ زیرا تمرکز خود را بر روی درست کردن مشکلات مدیریتی گذاشته است که در واقع همین مشکلات آفت محبوبیت اتریوم و بیت‌کوین شده‌اند.
بیت‌کوین و اتریوم روش مشخصی برای روندهای مدیریتی، مثل ارتقا دادن سیستم‌هایشان ندارند. این موضوع سبب اختلافات زیادی در زمینه‌ی ارتقای بلاکچین آنها می‌شود، که نمونه‌ی معروف آن اختلاف بین بیت‌کوین و بیت‌کوین کش است.
اما تزوس به سرمایه‌گذاران اجازه می‌دهد که راجع به تغییرات سیستماتیک رای بدهند. همچنین، بلاکچین تزوس رای تمامی سرمایه‌گذاران را بر روی بلاکچین ثبت می‌کند تا همه بتوانند رای‌ها را ببینند. مهم‌ترین نکته این است که بعد از این که تغییرات سیستماتیک به میزان رای مورد نیاز می‌رسند، سیستم تزوس به طور اتوماتیک تغییرات را ایجاد و اجرا می‌کند.
با اینکه شروع کار تزوس با فراز و نشیب‌های زیادی همراه بود، اما همه‌ی این مشکلات به گذشته برمی‌گردد. در می ۲۰۱۹، تزوس بالاخره روندهای مدیریتی‌اش در بلاکچین را به اجرا گذاشت و از آن زمان تا به امروز قیمت تزوس به شدت در حال افزایش است.
مدیریت تزوس تنها چیزی نیست که سرمایه‌گذاران می‌توانند در آن شرکت کنند، بلکه آنها می‌توانند راجع به پاداش‌هایی که در مقابل سهام‌گذاری دریافت می‌کنند هم صاحب نظر باشند. تزوس به سرمایه‌گذاران ۶ درصد سود سالانه به صورت XTZ پرداخت می‌کند.
-
دش (Dash): با تقریبا ۶.۵ درصد سود سالانه
دش یکی دیگر از کوین‌های گواه اثبات سهام است که بر روی تراکنش‌های امن و سریع تمرکز می‌کند. این ارز برای یافتن مقبولیت بالا تلاش می‌کند و تاکنون تلاش‌هایش به وضوح جواب داده است، چرا که از اواخر سال ۲۰۱۹ کاربران این ارز می‌توانستند در مکان‌های مختلفی دش خود را خرج کنند.
همچنین، دش مسترنودها (masternodes) را ترویج داد. مسترنودها مانند ماینرهای بیت‌کوین تراکنش‌ها را تایید می‌کنند. در واقع برای اجرای ماینینگ دانش فنی زیادی لازم است اما برای مسترنودهای دش، می‌بایست به عنوان وثیقه دش ذخیره کنید.
اگر شما یک مسترنود دش را اداره کنید، می‌توانید خدمات دش را ارائه دهید از جمله تبادلات سریع، امن و نظارت شده. در نهایت، سیستم در ازای فعالیت‌‌های شما، ۶.۵ درصد سود سالانه با دش پرداخت می‌کند.
-
ترون (Tron, TRX): تقریبا ۴ درصد سود سالانه
ترون یکی دیگر از روش‌های راحت کسب درآمد از طریق سرمایه‌گذاری می‌باشد. مدیرعامل ترون، جاستین سان (Justin Sun)، فرد بسیار محافظه‌کاری است و بیش از حد سعی در ترویج و بالا بردن مقبولیت ترون دارد، و این شبکه تاکنون قابلیت‌های زیر را از خودش نشان داده است:
- رشد اپ‌های غیر‌متمرکز ترون
- خرید BitTorrent توسط ترون (بیت‌تورنت، تقریبا بزرگ‌ترین پروتکل دنیاست و نزدیک به ۳۰ درصد ترافیک اینترنت را در اختیار دارد)
- مالکیت نسبی صرافی Poloniex توسط سان (این صرافی از اولین صرافی‌های ارز‌دیجیتال می‌باشد)
- خرید Steemit توسط ترون (بزرگ‌ترین شبکه اجتماعی مبتنی بر بلاک چین)
مهم نیست که نظر شما راجع به سان یا ترون چیست، ترون به پیشرفت کردن ادامه می‌دهد و به همین دلیل داشتن TRX می‌تواند به علت رشد ترون سرمایه‌گذاری خوبی باشد.
- کازموس (ATOM): نزدیک به ۸ درصد سود سالانه
کازموس یکی از محبوب‌ترین کوین‌های اثبات سهام است و اندازه‌ی تزوس ارزش دارد. خود کازموس به اندازه‌ی سهام‌گذاری کازموس شهرت ندارد اما پتانسیل خوبی دارد.
هدف کازموس این است که با متصل کردن بلاکچین‌های مختلف، اینترنتی از بلاک‌چین‌ها را درست کند. با توجه به اینکه هزاران نوع ارز‌دیجیتال وجود دارد، منتقل کردن ارزها بین بلاکچین‌های مختلف کار راحتی نیست.
تا به امروز بیش از ۱۰۰ کمپانی برای ساخت پروژه‌هایشان از کازموس استفاده کرده‌اند. حتی بایننس که بزرگ‌ترین صرافی متمرکز دنیا است برای ساخت پروژه‌ی بلاک چین خود از تکنولوژی کازموس استفاده کرده است.
پاداش سرمایه‌گذاری در کازموس ۸ درصد است، اما پاداش‌های آن با ترویج روزافزون کازموس باارزش‌تر می‌شوند.
پیش از سرمایه‌گذاری در هر یک از کوین‌های ذکر شده در این مقاله حتما تحقیق کنید و اگر شما نیز در کوین دیگری سرمایه‌گذاری کردیده‌اید و از سرمایه‌گذاری خود راضی بودیده‌اید می‌توانید تجربیات خود را با ما به اشتراک بگذارید.
ترجمه و جمع‌آوری: تیم خرید و فروش بیت کوین مجموعه همتا پی
